با فرارسيدن ماه مبارك رمضان، بايد نگاه دقيق‌تري به نوع تغذيه و تهيه غذاها داشته باشيم.
يكي از گروه‌هاي غذايي كه بهتر است در اين ماه كمتر استفاده شود، گروه چربي‌ها و غذاهاي پرچرب است. به‌طوركلي بعد از مصرف غذاي چرب، براي هضم و جذب چربي‌ها، صفرا ترشح مي‌شود. براساس ميزان مصرف چربي، مقدار ترشح صفرا متغير خواهد بود البته مقداري از صفرا از طريق خون جذب مي‌شود و مقداري از آن به نواحي انتهايي‌تر روده مي‌رسد و در آنجا به وسيله ميكروب‌هاي موجود در روده، تخمير مي‌شود و مواد حاصل از اين فرآيند، خاصيت سرطان‌زايي پيدا مي‌كنند درنتيجه عادت به خوردن غذاهاي چرب، احتمال بروز سرطان روده را افزايش مي‌دهد.
مصرف اين موادغذايي علاوه بر سرطان‌زابودن باعث چاقي و تغيير در كيفيت خواب هم مي‌شود. در اين ماه فاصله زماني افطار تا سحر كوتاه است و بايد زودتر از مواقع ديگر براي صرف غذا بيدار شويم، پس گنجاندن غذاهاي چرب در افطار مناسب نيست بهتر است از غذاهاي سبكي مانند فرني، سوپ يا آش رقيق در اين وعده استفاده كنيد.
مصرف مداوم غذاهاي سرخ‌كردني مانند كتلت، كباب‌تابه‌اي، كوكو و... باعث دريافت بيش از اندازه چربي‌ها حتي چربي‌هاي غيراشباع و اشباع مي‌شود بنابراين بهتر است غذاهاي سرخ‌كردني را كمتر در وعده غذايي‌تان بگنجانيد و در صورت تهيه، آنها را با روغن مايع مخصوص سرخ‌كردن سرخ كنيد. مصرف روغن جامد و جامد گياهي نيز به هيچ‌وجه توصيه نمي‌شود.
بهتر است در طول هفته براي تهيه انواع غذاهاي موردنيازتان روغن‌هاي كانولا و زيتون را جايگزين ساير روغن‌ها كنيد. به علاوه براي وعده سحر برخلاف افطار مي‌توانيد غذاهايي را كه مقداري چربي (البته چربي‌هاي مفيد) دارند، بپزيد زيرا اين نوع غذاها كالري بالاتري دارند و انرژي مورد نياز شما در طول روز را فراهم خواهند كرد.
مصرف موادغذايي حاوي فيبر و به‌خصوص انواع سبزي و ميوه‌‌ها را به صورت انواع سالاد نيز فراموش نكنيد چون علاوه بر تامين فيبر، احساس تشنگي شما را هم در طول روز كاهش مي‌دهند.
اگر مبتلا به ديابت هستيد
اگر ديابت را با رژيم غذايي صحيح يا مصرف قرص كنترل كنيد روزه‌داري تغيير چنداني در بدنتان ايجاد نمي‌كند. با اين حال بهتر است با پزشك معالجتان مشورت كنيد زيرا ممكن است دوز دارو يا زمان مصرف دارويتان را تغيير دهد. در صورتي كه انسولين تزريق مي‌كنيد از روزه گرفتن اجتناب كنيد.
اگر دچار مشكلات گوارشي هستيد
مهم‌ترين مساله در ماه مبارك رمضان، تغيير در زمان غذا خوردن است. روزه‌داران ساعت‌هاي طولاني ناشتا مي‌مانند و بعد يكباره در 2 يا 3 وعده نزديك به هم غذا مي‌خورند. با اين تغيير زمان، دو مشكل ايجاد مي‌شود. مشكل اول، ساعت‌هاي طولاني است كه معده خالي مي‌ماند و مشكل دوم، حجم بالاي غذايي كه در افطار و سحر وارد معده مي‌شود. در حقيقت روزه‌داري اصولي، باعث ايجاد و حتي تشديد ناراحتي‌هاي گوارشي نمي‌شود بلكه با روزه گرفتن، اين مشكلات نمود پيدامي‌كند. مثلا زخم اثني‌عشر با ساعت‌ها ناشتاماندن، خودش را نشان مي‌دهد. در بسياري از مواقع، افراد هنگام افطار مواد غذايي زيادي را وارد معده مي‌كنند اما معده آمادگي دريافت حجم بالاي مواد غذايي در يك مدت‌كوتاه را ندارد و با فشار به آن، ناراحتي‌هاي گوارشي ايجاد مي‌شود.
افطار را با نوشيدن يك مايع نسبتا گرم مانند چاي، شير، سوپ و... و يك قند طبيعي مانند خرما، عسل و كشمش آغاز و حداقل 1 تا 2 ساعت پس از افطار، غذاي اصلي را در وعده شام ميل كنيد. در وعده افطار نبايد غذاهاي چرب، شيرين، حجيم، نفاخ و نوشيدني‌هاي گازدار و خنك بخوريد ولي مصرف ميوه و سبزي بسيار مفيد است.
توصيه مهم ديگر، حذف نكردن وعده سحري است. همه مي‌دانيم صبحانه يك وعده غذايي مهم براي داشتن توانايي انجام فعاليت‌هاي روزانه محسوب مي‌شود. در روزه‌داري نيز وعده سحري نقشي كاملا مشابه با وعده صبحانه دارد و نخوردن آن به دستگاه گوارش فشار وارد مي‌كند و باعث بروز ناراحتي‌ها و دردهاي دستگاه گوارش به‌خصوص مشكلات معده مي‌شود.
مشكل كمبود آب بدن بايد با مصرف مايعات و غذاهاي آبكي پس از پايان ساعات روزه‌داري، جبران شود. مصرف ميوه و سبزي تازه در افطار نيز در كاهش تشنگي در طول روز و تامين آب موردنياز بدن، نقش زيادي دارد. روزه گرفتن براي بيماران مبتلا به سنگ كليه، نارسايي كليه، كبد و قلب و بيماراني كه زخم معده شديد، سوءهاضمه پيشرفته يا ديابت نوع يك دارند، ممنوع است و ساير بيماران نيز بايد درباره روزه گرفتن با پزشك معالج خود مشورت كنند و در صورتي كه پزشك روزه گرفتن را مانعي براي حفظ سلامتشان دانست، نبايد به‌هيچ وجه براي گرفتن روزه اصرار داشته باشند.
از آنجا كه مصرف كافي مايعات در اجابت مزاج تاثير عمده‌اي دارد، روزه گرفتن، باعث بدتر شدن اوضاع يبوست افراد مبتلا به آن مي‌شود. البته مصرف غذاهاي فيبردار مانند سبزي و ميوه از اين مشكل پيشگيري مي‌كند اما افرادي كه يبوست شديد دارند، بايد براي روزه گرفتن با پزشك خود مشورت‌كنند. مبتلايان به ريفلاكس معده هم بايد تاثير روزه‌داري را بر وضعيت خود بسنجند. اگر با روزه‌داري مشكلي پيدا نكردند، مي‌توانند روزه بگيرند اما اگر روزه گرفتن باعث تشديد ريفلاكس معده‌شان شد، نبايد روزه بگيرند. حتي به افرادي كه سوءهاضمه و دردهاي شكمي دارند نيز توصيه مي‌شود درصورتي‌كه با روزه گرفتن، دچار افزايش درد شدند، روزه نگيرند.
اگر فشارخون داريد
اگر مبتلا به ناراحتي‌هاي قلبي-عروقي هستيد و....
حتما به اين نكات توجه داشته باشيد
1.افرادي كه به نوشيدن چاي، قهوه و نوشابه‌هاي كولا عادت دارند، در طي روزه‌داري بيش از سايرين به سردردهاي تنشي مبتلا مي‌شوند. اين مساله به دليل عدم مصرف كافئين است. براي اجتناب از اين امر توصيه مي‌شود در هفته‌ها و روزهاي قبل از شروع ماه رمضان، مصرف نوشيدني‌هاي كافئين‌دار مذكور به حداقل برسد تا عادت بدن به آنها از بين برود. همچنين توصيه مي‌شود ميزان مصرف سيگار افراد سيگاري كاهش يابد. حدود 10 تا 15 درصد سردردها از نوع سردردهاي ميگرني است و در افرادي كه سابقه ابتلا به اين بيماري را دارند، ديده مي‌شود. توصيه مي‌شود افراد مبتلا به حملات شديد و مكرر ميگرن، درباره روزه‌داري با پزشك خود مشورت كنند.
2. يكي از دلايل احساس ضعف و خستگي در دوران روزه‌داري، كم‌آبي بدن است. در روزهاي تابستان كه فاصله سحر تا مغرب طولاني و دماي هوا بالاست، لازم است در غير ساعت‌هاي روزه فرد مايعات كافي بنوشد. همچنين مواجهه كمتر با گرماي هوا و آفتاب مي‌تواند با كاهش تعريق بدن، از كم‌آبي شديد بدن جلوگيري كند.
3. برخلاف تصور عموم، ميزان افت قندخون در طول روزه‌داري چندان زياد نيست. بر اساس مطالعه‌هاي انجام‌شده، در هفته اول روزه‌داري قند خون اندكي پايين مي‌رود. در هفته‌هاي دوم و سوم روزه‌داري، سطح قندخون طبيعي مي‌شود و در روزهاي پاياني ماه رمضان سطح قندخون از حد طبيعي اندكي بالاتر است. دليل عدم افت شديد قند خون، مكانيسم‌هاي جبراني متابوليسم بدن است. در ماه رمضان كه مدت روزه‌داري حداكثر حدود 16 ساعت است، افت قندخون عمدتا با شكسته‌شدن ذخاير گليكوژن كبد و به مقدار ناچيز با مصرف چربي بدن و تبديل آن به قند جبران مي‌شود. با اين حال، تغييرات متابوليسم بدن مي‌تواند بر قواي جسمي و توان روحي و احساسي افراد تاثير بگذارد.
5. براي به حداقل رسيدن آثار گرسنگي و كم‌آبي بر قواي جسمي و ذهني توصيه مي‌شود حتما وعده سحري هر چند به مقدار كم مصرف شود. علاوه بر تاكيد شرع بر خوردن سحري و استحباب آن، مصرف آب و موادغذايي دراين وعده، به تحمل گرسنگي و تشنگي تا ساعت‌هاي بعدازظهر بسيار كمك مي‌كند. بهتر است در صورت امكان ساعتي از بعدازظهر به استراحت اختصاص يابد و از فعاليت بدني زياد در حد غيرضروري اجتناب شود.
- ۱۱۰ بازديد
- ۰ نظر