فشارخون بالا يا هيپرتانسيون، نگراني‌عمده و روبه‌رشدي در جهان است كه سلامت افراد را تهديد مي‌كند. اما پژوهش‌هاي اخير ارتباط ميان كمبود روي و فشارخون بالا را به اثبات رسانده‌اند. اين يافته‌ها به دانشمندان در طراحي راه‌هاي جديد مداخله در جمعيت بيماراني كه در معرض خطر هستند كمك شاياني خواهند نمود.
بنابر آمار انجمن قلب آمريكا(AHA) ، فشارخون بالا بيش از ۱۰۰ ميليون تن را در آمريكا تحت تاثير قرار داده است. در ايران نيز طي بررسي‌هاي صورت‌گرفته روي ۵۰هزارزن و مرد ۴۰تا ۷۵سال شركت‌كننده در بررسي، ۲۱۰۰۰ و۳۵۰ تن(۴۲درصد) از افراد مورد بررسي، داراي فشارخون بالا بودند كه در ميان مبتلايان، تنها ۴۶ درصد از بيماري خود آگاه بوده و بيش از نيمي از آنها از ابتلا به اين بيماري بسيار پرخطر بي‌خبر بودند.
حال در طول سال‌هاي اخير، محققان بارها به ارتباط ميان سطوح پايين‌تر «روي» و فشارخون بالا اشاره نموده‌اند. هرچند، تا به امروز نتوانسته‌اند نقش دقيق كمبود روي را در ايجاد فشارخون بالا مشخص كنند.
براي نمونه، افرادي كه داراي شرايط مشخصي نظير ديابت نوع ۲ و بيماري كليوي مزمن به طور مشترك مي‌باشند، داراي فشارخون بالا و دچار كمبود روي هستند. اما هنوز مشخص نيست كه آيا كمبود روي دليل فشارخون بالا مي‌باشد يا خير. به‌طور مشابه، ساير بررسي‌ها ثابت كرده‌اند اشخاصي كه داراي سطوح پايين‌تر روي هستند، با احتمال بيشتري به فشارخون بالا مبتلا مي‌شوند.
مستندات ديگر مبني برتاثير روي درفشارخون بالا اين است كه موش‌هايي كه به طور ويژه به نمك حساس هستند و به راحتي در آنها فشارخون‌هاي بالا ايجاد مي‌شود، در خون آنها سطوح پايين‌تري از روي وجود دارد. اخيرا، گروهي از محققان بر آن شدند تا ارتباط ميان روي و فشارخون را مورد بررسي قراردهند. هدف آنها، كاوش دقيق‌تر مكانيسم اين عمل بود.
كليه‌ها و فشارخون:
سديم نقش حياتي در تعديل فشارخون ايفا مي‌كند. كوترانسپورتر سديم كلرايد (NCC) در كليه، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است NCC. سديم را از مايعي كه قرار است تبديل به ادرار شود، باز جذب نموده و آن را به درون بدن بازمي‌گرداند.
به طوركلي، سطوح كمتر سديم در ادرار با افزايش فشارخون مرتبط است. به عبارت ديگر، زماني كه NCC بسيارفعال است، سديم بيشتري را درون بدن پمپ مي‌كند و مقادير كمتري از سديم از طريق ادرار دفع شده و فشارخون افزايش مي‌يابد. تنظيم دفع كليوي سديم، سنگ بناي كنترل فشارخون است. تعدادي از پروتئين‌ها مي‌توانند براي تغيير مقدار سديمي كه بدن باز جذب نموده و آن را دفع مي‌كند، با NCC كنش (Interact) برقرار كنند. روي به عنوان يك عامل كمك كننده عمل مي‌كند، بدين معني كه فعاليت طيف گسترده‌اي از پروتئين‌ها ازجمله آنزيم‌ها، فاكتورهاي رونويسي (Transcription factors) و پروتئين‌هاي تنظيم كننده را تحت تاثير قرارمي‌دهد.
محققان بر اين باورند كه«روي» يكي از پروتئين‌هايي را تحت تاثير قرارمي‌دهد كه NCC را تعديل مي‌كند و جهت يافتن شواهدي كه تصديق كنندۀ اين ادعا باشد، تلاش‌هاي بسياري نموده‌اند.
روي و فشارخون بالا:
در پژوهش‌اخير، دانشمندان مجموعه‌اي از آزمايش‌ها را جهت بررسي ارتباط ميان«روي» و فشارخون بالا انجام‌داده و نقشNCC را مشاهده‌نمودند.در وهلۀ اول، آنها ثابت‌كردند موش‌هايي كه رژيم‌غذايي با سطوح كمتر روي را دريافت مي‌كنند، دچار فشارخون بالا شدند. در مرحلۀ بعد آنها اين موش‌ها را به دوگروه تقسيم‌نمودند. آنها به نيمي‌ازموش‌ها رژيم‌غذايي دادند كه حاوي سطوح كافي از روي بود و همانگونه كه انتظار مي‌رفت، فشارخون آنها به سطح طبيعي بازگشت.
محققان به مابقي موش‌ها هيدروكلروتيازيد دادند، دارويي‌كه موجب مهار NCC مي‌گردد. فشارخون اين حيوانات نيز به حالت طبيعي بازگشت. دليل اين امر آن است كه NCC پمپ كردن سديم به درون بدن را متوقف نموده و همين امر به كليه اين اجازه را مي‌دهد تا آن را از بدن دفع كند. درتجربيات ديگر، محققان در آزمايشگاه روي بافت‌هاي حيواني كاركردند. آنها ثابت نمودند كه NCC عامل فشارخون بالا است كه به واسطۀ كمبود روي ميانجي‌گري (Mediated) مي‌شود.
آنها همچنين ثابت نمودند كه فعاليت NCC به واسطه حضور روي تغيير مي‌كند. به صورت ويژه، فعاليت NCC زماني كه در سطوح كمتري است، افزايش مي‌يابد. اين دانشمندان بر اين باورند زماني كه ميزان تامين روي كم است، NCC پايدارتر بوده و بنابراين قادر است تا در مدت زمان طولاني‌تري عمل نمايد.
اين نتايج يافته‌هاي حاصل از بررسي‌هاي پيشين را به يكديگر مرتبط نموده و نقش روي در فشارخون بالا را تائيد مي‌نمايند. اين پژوهشگران اظهارمي‌دارند كه:
درك مكانيسم‌هاي اختصاصي كه به واسطۀ آنها كمبود روي، به اختلال در تنظيم فشارخون كمك‌مي‌كند، ممكن است تاثير عمده‌اي بر درمان فشارخون بالا در بيماري‌هاي مزمن داشته باشند.
- ۱۳۱ بازديد
- ۰ نظر